زن و هویت اجتماعی
نام زنان در بسیاری از مناطق و حتی در کلان شهرهای افغانستان جز خط قرمز مردان به شمار می رود چنانچه نام زنان خانواده یکی از تابوهایی است که در جامعه و اماکن عمومی نباید آن را بر زبان برد و زنان معمولا به نام پدر، شوهر، برادر و فرزند مذکر یاد می گردد. و حتی صدا کردن مردان به نام مادر می تواند توهین ناموسی به شمار رود و سبب جریحه دار شدن احساسات مردان و نزاع در جامعه گردد.
در جامعه ی افغانستان که دارای ساختار و زبان پدر سالارانه است, نگاه مالکانه به زن حتی در خود زنان هم نهادینه گردیده, در چنین بستری سانسور زنان و نام زن بدیهی به نظر می رسد. سانسور حضور زنان و حتی نام های زنانه در جامعه ی ما ریشه های محکمی در ساختار و عرف جامعه دارد که برای پرداختن به این موضوع نخست باید به بحث هویت زنان و نیاز به باز تعریف اجتماعی انان پرداخت.
زنان کشور ما تاریخ طولانی پرده نشینی دارد و این نقش انفعالی میراثی است که زنان همواره آن را نسل به نسل منتقل کرده و تا اکنون نیز با حذف و سانسور زنان از سوی جامعه روبرو هستیم.
زنان افغانستان تاریخ بی نام و نشانی دارند که رد پای تاریخی آن به گذشته نه چندان دور یعنی حضور ملکه ثریا در سال ۱۹۱۹ برمی گردد که با اتخاذ رسمی لقب ملکه توانست بنیانگذار کارهای رسمی و ایجاد اشتغال برای برخی از زنان در بیرون از خانه باشد و با تاسیس مکتب های دخترانه زمینه ی حضور دختران را در بیرون از خانه به صورت رسمی مساعد ساخت ولی همچنان این حلقه مختص اشراف زادگان و در کابل باقی ماند.
با تغییر حکومت همه ی آن دست آوردها هم از بین رفت, بیش از یک دهه ما شاهد سکوت حکومت و جامعه در مورد حضور اجتماعی زنان پس از دوره ی امانی هستیم.
تاریخ نشان می دهد که در تمام دوره های حکومتی نگاه به نقش زنان همچنان در درجه دوم اهمیت قرار دارد و زبان عرفی مردانه همچنان سخنگو بوده است.
از آنجا که در ساختار پدرسالارانه جامعه ی اقتدار همیشه چهره ی مردانه دارد, زنان کمتر می توانند جایی برای ابراز وجود داشته باشند. بنا ما در مورد مساله ی هویت زنان با یک کلیت و ساختار تاریخی و عرفی روبرو هستیم که بدون شناخت ممیزهای جامعه و آسیب شناسی دقیق این موضوع، نمی توان به حل کلی آن پرداخت اما می توان برای آگاهی رسانی در مورد این حق زنان قدم های نخست را گذاشت. ما با حمایت از کمپاین #نامم_کجاست نخستین قدم ها را بر می داریم. تلاش ما بر این است که این موضوع را همگانی بسازیم و با دعوت زنان از گفتن تجربه هایشان در این موارد که آنها را در مکان عمومی با نام دختر فلانی و مادر فلانی خوانده اند، همچنین از مردان تقاضا می کنیم با نام گرفتن اعضای زن خانواده و بستگان نزدیک خود ونوشتن آن بر دیواره های فیسبوک خود به این کمپاین بپیودند.
ما موضوع زن و هویت را در مقاله های بعدی نیز به کنکاش می کشیم .
زهرا اسرافیل
سرپرست دفتر سخنگوی وزارت امور اخله میگوید که این انفجار در در ساحۀ نیازبیک رخ داده که به شمول یک کودک، دو تن کشته شدهاند و یک نفر دیگر زخمی شدهاست.
اما منابع امنیتی گفتند که در این انفجار دو کودک جان باختهاند و پنج نفر دیگر نیز زخمی گردیدهاند.
تا به حال نوعیت این انفجار مشخص نیست و مسؤولیت آن را هم هیچ گروهی به دوش نگرفتهاست.
این در انفجار در حالیست که یک روز پیش نیز در پی یک انفجار در حوزۀ ۱۷هُم پولیس یکی از مسؤولان امنیتی ولایت پروان جان باخت.
در انفجار ماین کارگذاریشده در موتر مدیر مبارزه با جرایم جنایی ولایت پروان، این مسؤول امنیتی پروان جان باخت و رانندهاش زخمی گردید.
در بدخشان جسد یکی از این دو دختر، دو روز قبل پیدا شد و خانوادهاش امروز چهارشنبه ۱۴ سرطان/تیر برای آنان مراسم سوگواری بر پا کردند.
این دو خواهر بعد از یک دوره آموزشی کوتاه مدت در ترکیه تازه به افغانستان برگشته بودند که یک هفته قبل در ولسوالی ارگوی بدخشان به دست افراد طالبان افتاد و تیرباران شدند.
به گفته خانواده این سربازان، افراد طالبان بعد از تیرباران این دو دختر جسد آنان را به دریا (رودخانه محلی) انداختند و تاکنون بستگانش موفق به کشف جسد یکی از آنان شده است.
مادر این دو سرباز که "منورا" و "نورحیا" نام داشتند در روز حادثه همراه با دو دخترش بوده است.
او میگوید که چهار عضو گروه طالبان آنان را در منطقهای "اسپینگل" ولسوالی "ارگو" از خودرو پایین کردند و بعد دخترانش را کشتند و به رودخانه انداختند.
گفته میشود که این دو دختر برای گذراندن روزهای عید به این منطقه رفته بودند.
جسد منورا به گفته خانواده دو روز قبل پیدا شده و خانواده این دو مأمور پولیس انتظاردارد تا جسد نورحیا را نیز پیدا کند.
تاج محمد، پدر این دو سرباز به خبرنگار بیبیسی گفته که چهار شورشی عضوگروه طالبان بعد از شنکجه زیاد دختران را کشته و جسد آنها را به دریا انداختهاند.
مادر این دو سرباز پلیس میگوید که گروه طالبان با کشتن منورا و نورحیا او را داغدارکرده ولی از اینکه دو فرزندش را در راه تامین امنیت افغانستان از دست داده، پشیمان نیست.
او میگوید که فرزندان دیگرش هم اگر به سن قانونی برسند آنان را تشویق خواهد کرد که به صفوف نیروهای پلیس بپیوندند.
به گفته خانواده این دو دختر، منورا فارغ التحصیل انستیتوی پزشکی و نورحیا فارغ التحصیل کلاس دوازده بود.
ژنرال عبدالخالق آقسای، فرمانده پلیس بدخشان گفته که قتل بیرحمانهای این دوسرباز بدست نیروهای شورشی وابسته به گروه طالبان به دلیل بیاحتیاطی خود این دو بوده است.
او گفت که این دو خواهر با رفتن به مناطق ناامن دستورالعملهای پلیس را نادیده گرفتند و این غفلت منجر به قتل آنان شد.
اعضای جنبش رستاخیز تغییر پس از چندین روز تعطیلی، باز هم تظاهراتی را که از بوغ یا هارن موتر به گونۀ جمعی استفاده میکنند، دوباره راهاندزی کردهاند.
اعضای جنبش رستاخیز میگویند که تظاهرات امروز از چندین استقامت شروع شده و تا ساعت ۱۲ ادامه خواهد داشت.
به اساس اعلامیۀ اعضای جنبش رستاخیز تغییر، مسیر تظاهرات امروز از شمال کابل در چهارراهی خراسان، میدان هوایی، چهارراهی احمد شاه مسعود، چهارراهی فوارۀ آب و از مسیر غرب کابل چهارراهی دهبوری، کارته پروان و چهارراهی شهید آغاز خواهد شد.
این رویداد پس از آن در ولایت بادغیس رخ داده که دختر ۱۴سالۀ این مرد با دوستش فرار نموده اما توسط او تیرباران گردیدهاست.
به گفتۀ مسؤولان محلی در بادغیس، این رویداد در اطراف مرکز ولایت بادغیس رخ داده و پولیس موفق به بازداشت قاتل نشدهاست.
ظاهر بهاند، سخنگوی پولیس بادغیس تایید میکند که این کودک توسط پدرش در ساحۀ قلعۀ نو پس از آن تیرباران شده که با دوستش فرار کردهاست.
سخنگوی والی بادغیس میگوید این مرد نه تنها دخترش، بل کسی که با وی فرار کرده بود را هم تیرباران کردهاست.
کشتار اعضای خانهواده و اقارب در افغانستان یک امر تازه نیست و این رویداد تا کنون به دلایل مختلف در شماری از ساحات کشور اتفاق افتیدهاست.
از سویی، فرار از منزل خانمها و دختران نیز گاهی هرازگاهی صورت میگیرد که در بیشتر موارد، دوباره با خشونت پاسخ داده میشود.